جیسون > برجام/ لغو تحریم بانک سپه بخشی از توافق آزادی زندانیان آمریکایی بود

به گزارش پایگاه 598 به نقل از «وطن امروز» این گزارش در حالی است که ایران اکنون به دلیل بدعهدی آمریکا در اجرای تعهداتش در برجام، محدودیت‌های شدیدی در حوزه بانکی را تحمل می‌کند. حسن روحانی و محمدجواد ظریف در سفر اخیر به نیویورک گفته‌اند آمریکایی‌ها مانع همکاری بانک‌های بزرگ اروپایی با ایران می‌شوند.

حالا در این شرایط، طرح ماجرای لغو تحریم بانک سپه و آزادشدن یک‌میلیارد و 700 میلیون دلار از سرمایه‌های بلوکه ایران در آمریکا می‌تواند قابل تامل باشد. منابع آمریکایی می‌گویند لغو تحریم بانک سپه درست در صبح همان روزی اتفاق افتاده که زندانیان آمریکایی در ایران قرار بود آزاد شوند. براساس این گزارش، مقامات ارشد دولت آمریکا اعلام کردند لغو تحریم‌ها علیه بانک سپه به عنوان بخشی از توافق صورت گرفته میان واشنگتن و تهران برای آزادی زندانیان آمریکایی و انتقال 7/1 میلیارد دلار از پول‌های ایران به این کشور صورت گرفته است.

برخی مقامات آمریکایی اعلام کردند دولت «باراک اوباما» رئیس‌جمهوری آمریکا در همان روزی که زندانیان آمریکایی در ایران آزاد شدند، موافقت کرده بود از لغو تحریم‌های سازمان ملل علیه 2 بانک دولتی ایران که در فهرست تحریم‌های مرتبط با برنامه موشکی ایران آمده‌اند، حمایت کند. بنا بر گزارش «وال‌استریت ژورنال»، لغو تحریم‌ها علیه بانک سپه و بانک سپه بین‌المللی بخشی از بسته توافق انجام شده میان 2 کشور آمریکا و ایران بوده است که به آزادی زندانیان آمریکایی در ایران و انتقال 7/1 میلیارد دلار از دارایی‌های ایران به این کشور منجر شد.

این توافق درست در تاریخ 17 ژانویه که زندانیان آمریکایی آزاد شدند نهایی شده بود. براساس این گزارش، جزئیات جدید این توافق پس از جلسه‌ای منتشر شد که مقامات دولت آمریکا برای ارائه گزارش درباره تصمیم آمریکا برای انتقال 7/1 میلیارد دلار پول ایران به این کشور اوایل ماه جاری میلادی به کنگره رفته بودند.

به گزارش فارس، بنا به اعلام مقامات ارشد آمریکایی، «برت مک‌گورک» مقام ارشد وزارت خارجه آمریکا و یک نماینده از جانب دولت ایران صبح روز 17 ژانویه سال جاری میلادی در ژنو، 3 سند را امضا کردند. به نوشته روزنامه وال‌استریت ژورنال، این مقامات ارشد آمریکایی تأیید کرده‌اند سند سوم مربوط به حمایت دولت آمریکا از لغو فوری تحریم‌ها علیه بانک سپه است. در ساعات اولیه پس از امضای این اسناد در هتلی در سوییس، اثرات آنها در واقعیت قابل لمس بود؛ آمریکایی‌ها آزاد شدند، ایران در مرحله نخست 400 میلیون دلار از پول‌های نقد خود را دریافت کرد و شورای امنیت سازمان ملل تحریم‌ها علیه بانک سپه را لغو کرد. وال‌استریت ژورنال در ادامه نوشته: یکی از مقامات ارشد دولت آمریکا گفته است «لغو تحریم‌ها علیه بانک سپه بخشی از این بسته توافق بوده است. زمانبندی تمام این اتفاقات اگرچه یکسان نیست اما همه چیز تا حدودی به هم مرتبط بود». مقامات آمریکایی گفته‌اند تمایلی در واشنگتن وجود داشت تا فهرست تحریم‌های سازمان ملل با فهرست تحریم‌های آمریکا هماهنگ شود. برخی منتقدان و مقامات کنگره‌ آمریکا گفته‌اند این اقدام دولت آمریکا نقض تعهدات کاخ سفید در قبال کنگره درباره توافق هسته‌ای برجام به شمار می‌رود. 4 زندانی دوتابعیتی ایرانی- آمریکایی در ایران 26 دی‌ماه رها شدند.

این 4 نفر عبارت بودند از «سعید عابدینی»، «امیر میرزاحکمتی»، «جیسون رضاییان» و «نصرت‌الله خسروی». جیسون رضاییان البته بیشتر از دیگران مورد توجه قرار گرفت. او به اسم خبرنگار واشنگتن‌پست وارد ایران شد اما کمی بعد نیروهای امنیتی متوجه فعالیت‌های مشکوک او شدند. پس از اعمال تورهای ویژه امنیتی مشخص شد او در حال ایجاد یک شبکه گسترده در ایران برای انجام اقدامات ساختارشکنانه بویژه در حوزه فرهنگی است. البته ارتباطات جیسون رضاییان با مراکز دولتی مورد توجه مراجع امنیتی قرار گرفت به گونه‌ای که ارتباط او با خواهرزاده یک مقام ارشد قابل تامل بود. پس از دستگیری جیسون، او درباره سایر زیرشاخه‌های شبکه نفوذ خود در ایران اعترافاتی داشت که منجر به دستگیری برخی دیگر از عوامل «کلیدی» شبکه نفوذ در ایران شد. برخی از این مهره‌ها آنقدر ارزشمندند که به اعتقاد منابع امنیتی، می‌توانند گره‌گشای بخش بزرگی از شبکه نفوذ آمریکا در ایران باشند. اطلاعات جیسون رضاییان نشان داد او یک مهره ویژه برای شبکه نفوذ آمریکا در ایران است، از همین رو از همان ابتدای دستگیری هم کاخ سفید و هم وزارت خارجه آمریکا بارها خواستار آزادی او شدند. حتی در مذاکرات هسته‌ای ایران و 1+5 نیز بارها وزیر خارجه آمریکا موضوع جیسون رضاییان را مطرح کرد.

در نهایت جمهوری اسلامی ایران با مدیریت خارج از دولت، فرآیند مبادله زندانیان را آغاز کرد که نتیجه آن، آزادی تعدادی از ایرانیان زندانی شده در آمریکا، منع تعقیب تعدادی دیگر از هموطنان که به بهانه‌های تحریمی آمریکا تحت تعقیب اینترپل قرار داشتند، آزاد شدن یک‌میلیارد و 700 میلیون دلار سرمایه‌های بلوکه شده ایران در آمریکا و نیز لغو تحریم بانک سپه بود. دستاوردهای مبادله جیسون رضاییان و 3 زندانی دیگر آمریکایی در شرایطی است که این روزها موضوع بن‌بست‌های بانکی ایران در پسابرجام و نیز سایر بدعهدی‌های آمریکا، مورد انتقاد دولتی‌هاست.

صالحی حالا راحت‌تر اعتراف می‌کند
اگرچه حسن روحانی و جواد ظریف در سفر اخیر به نیویورک درباره بدعهدی آمریکا و نیز سنگ‌اندازی آن در مسیر ازسرگیری تجارت بانک‌ها با ایران گفته‌اند؛ علی‌اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی که نقش برجسته‌ای در جوش فنی توافق هسته‌ای برجام داشته است، اولین مقام عالیرتبه دولتی بود که نسبت به این بدعهدی آمریکایی‌ها و انسداد بانکی اظهارنظر کرد. او سال گذشته از بدعهدی آمریکایی‌ها در مسیر ازسرگیری همکاری بانک‌های اروپایی با ایران گفت. اظهارنظری که برایش گران تمام شد و حسن روحانی در نشست خبری گفت این مسائل ارتباطی به صالحی ندارد و طرح این اظهارات از زبان وزرای اقتصادی و وزیر خارجه  اعتبار دارد.  حالا که هم وزرای اقتصادی و هم وزیر خارجه و حتی خود روحانی درباره این بدعهدی معترف هستند، صالحی راحت‌تر درباره عواقب توافقی که خودش در آن نقش ویژه‌ای داشته، اظهارنظر می‌کند.   

صالحی پنجشنبه‌شب در برنامه «دست‌خط» شبکه پنجم سیما درباره این بدعهدی بانکی آمریکایی‌ها گفت: «من مسائل بانکی و... اینها را عرض می‌کنم. آمریکا در ظاهر می‌گوید طبق برجام عمل کرده است اما  پشت پرده بانک‌ها را می‌ترساند که اگر کوچک‌ترین خلافی صورت گیرد فلان و چنان می‌شود. بانک‌ها هم می‌گویند آمریکا  این خلاف‌ها را می‌فهمد و قاضی است؟ می‌گوید من قاضی هستم. صالحی درباره بدعهدی آمریکا در محدودیت قانون ویزا نیز گفت: قانون ویزا یکی از بدعهدی‌های آمریکا بود. در مصاحبه‌ها و همچنین من به آقای مونیز هم گفتم. یکی از قشرهایی که حامی برجام بود دانشگاهیان بودند. با این ویزا و قیدی که در ویزا گذاشتید این قشر می‌گوید چه استفاده‌ای از برجام کردیم. در گذشته دانشمندان اروپایی راحت به ایران می‌آمدند. بین دانشگاه‌ها همکاری وجود داشت. الان خیلی از اینها نمی‌آیند چون می‌ترسند موقع بازگشت در آمریکا دچار مشکل شوند. اینها جزو بدعهدی‌هایی است که انجام دادند. او درباره واکنش مونیز به این مسائل نیز گفت: آقای مونیز می‌گوید این مساله به ما مربوط نمی‌شود و مربوط به وزارت خارجه است، گفت این مطلب را به وزارت خارجه انتقال داده است اما گفتند برای دانشمندان همان تخفیفی که برای اقتصادی‌ها دادند می‌دهیم. اما حتی تخفیفی که برای اقتصادی‌ها دادند هنوز عملی نشده است. علی‌اکبر صالحی در ادامه اظهاراتش درباره محدودیت‌های اعمال شده در برجام علیه برنامه هسته‌ای ایران نیز گفت: «یکسری محدودیت در قالب برجام پذیرفتیم. این محدودیت‌ها 15 ساله است و یکی از اینها 25 ساله است. آن اورانیومی که از کوه می‌کنیم، به اردکان برای خُردایش و تبدیل به کیک زرد می‌بریم. وقتی تبدیل به کیک زرد شد باید به اصفهان حمل شود. حمل از اردکان تا اصفهان را باید تحت مراقبت آنها انجام دهیم. کنترل این بار 25 ساله است. این برای این است که کنترل کند این بار جای دیگری منحرف ‌نشود. یکی، دو محدودیت 15 ساله است. فلز اورانیوم و پلوتونیوم برای 15 سال نباید تولید کنیم».